Lễ cúng thôi nôi là một nghi thức quan trọng trong đời bé, đánh dấu cột mốc bé bước sang giai đoạn mới. Mâm cúng thôi nôi miền Trung không chỉ là lễ vật, mà còn là sợi dây kết nối tâm linh giữa cha mẹ, bé và các thế hệ trong gia đình. Hãy cùng Tâm Linh QH tìm hiểu lễ cúng thôi nôi đơn giản miền trung ngay trong bài viết dưới đây.
Tập Tục Cúng Thôi Nôi Miền Trung
Lễ cúng thôi nôi ở miền Trung có nhiều nét tương đồng với các vùng miền khác trên cả nước. Khi bé tròn 1 tuổi, các gia đình sẽ chuẩn bị mâm cúng để bày tỏ lòng biết ơn đối với các vị thần linh, tổ tiên và các bà mụ đã che chở, bảo vệ cho bé trong suốt năm đầu tiên. Lễ cúng này còn được gọi là cúng mụ thôi nôi hoặc cúng mụ đầy năm.
Tín ngưỡng cúng bà mụ ở đây gắn liền với hai vị thần linh quan trọng: Bà Chúa Thai Sanh và 12 Bà Mụ Tiên Nương. Theo quan niệm dân gian, Bà Chúa Thai Sanh (hay còn gọi là Bà Chúa Đầu Thai) là vị thần quyết định cho linh hồn được đầu thai vào cõi người. Sau khi được Bà Chúa Thai Sanh chấp thuận, thai nhi sẽ được chuyển giao cho 12 Bà Mụ Tiên Nương để chăm sóc, nuôi dưỡng và dạy dỗ từ lúc còn trong bụng mẹ. Mỗi bà mụ đảm nhiệm một vai trò riêng biệt, góp phần tạo nên hình hài và sự phát triển của đứa bé.
Lễ cúng thôi nôi ở miền Trung, còn gọi là cúng mụ đầy năm, được tổ chức vào ngày bé tròn 1 tuổi. Trong dịp này, ngoài việc bày biện mâm cúng để tạ ơn các vị thần linh, tổ tiên và các bà mụ đã che chở, bảo vệ cho bé trong suốt năm đầu tiên, gia đình còn chuẩn bị thêm mâm cúng gia tiên.
Mâm Cúng Thôi Nôi Miền Trung
Mâm cúng mụ bà có thể có sự khác biệt về lễ vật tùy theo từng địa phương, nhưng tựu chung đều bao gồm các lễ vật cơ bản sau: Xôi gấc, gà trống luộc, chè đậu hoặc chè trôi nước, trái cây, trầu cau, hoa tươi, giấy tiền vàng mã…
Để chuẩn bị cho lễ cúng mụ đầy năm, cần lưu ý rằng sẽ có hai mâm cúng chính: Mâm cúng mụ bà và mâm cúng gia tiên. Nếu gia đình có bàn thờ gia tiên, cần chuẩn bị cả hai mâm cúng này. Trong trường hợp gia đình không có bàn thờ gia tiên, chỉ cần chuẩn bị mâm cúng mụ bà là đủ.
Mâm Cúng Gia Tiên
Lễ cúng gia tiên trong ngày thôi nôi của bé mang ý nghĩa quan trọng, thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với ông bà, tổ tiên. Đây là dịp để gia đình báo cáo với gia tiên về ngày trọng đại của bé, đồng thời bày tỏ lòng biết ơn vì đã che chở, bảo vệ bé trong suốt năm đầu tiên. Gia đình cũng cầu mong gia tiên tiếp tục phù hộ độ trì cho bé và cả nhà luôn mạnh khỏe, bình an và hạnh phúc. Tuy nhiên, việc cúng gia tiên trong ngày thôi nôi không mang tính bắt buộc, chỉ thực hiện khi gia đình có bàn thờ gia tiên trong nhà.
Lễ cúng gia tiên trong ngày thôi nôi có thể được thực hiện theo phong tục tập quán của mỗi gia đình, tương tự như các dịp cúng khác. Mâm cúng thường bao gồm các lễ vật như trái cây tươi, hoa tươi, bánh kẹo, xôi chè… Gia đình có thể tự do lựa chọn lễ vật phù hợp với điều kiện và sở thích của mình.
Mâm Cúng Mụ Bà
Mâm cúng 12 bà mụ tiên nương:
- 12 đĩa xôi gấc.
- 12 ly nước.
- 12 miếng trầu têm cánh phượng.
- 12 chén chè (chè đậu hoặc trôi nước).
- 12 đôi hài giấy.
- 12 cây đèn cầy.
- 12 bộ áo giấy.
Mâm cúng Bà Chúa Thai Sanh:
- 1 con gà trống luộc (Cúng chay không cần).
- 1 tô chè (chè đậu hoặc trôi nước).
- 1 đĩa xôi lớn.
- 1 bình hoa tươi.
- 1 chén muối.
- 1 đĩa trái cây.
- 1 chén gạo.
- 3 miếng trầu têm cánh phượng.
- 3 ly rượu.
- 3 ly trà.
- 1 bộ áo giấy (to hơn bộ 12 bà mụ).
- 1 đôi hài giấy (to hơn đôi 12 bà mụ).
- 1 bộ giấy cúng bà mụ (tiền vàng mã, mẹ sanh mẹ độ, giấy bình an).
Cúng Thôi Nôi Miền Trung Ngày Âm Hay Ngày Dương?
Theo truyền thống, các nghi lễ tâm linh ở Việt Nam, bao gồm cả lễ cúng thôi nôi cho bé, thường được tính toán dựa trên âm lịch. Tuy nhiên, trong thời đại ngày nay, việc sử dụng dương lịch để cúng thôi nôi cũng trở nên phổ biến. Lựa chọn âm lịch hay dương lịch để cúng thôi nôi phụ thuộc vào quan niệm và sở thích của mỗi gia đình.
Văn Khấn Lễ Cúng Thôi Nôi Cho Bé Ở Miền Trung
Nam mô A Dι Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam мô A Di Đà PҺật!
Nɑm mô Đại Bi Quan Thế Âм Bồ tát
Con lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên cҺúa
Con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa
Con kính lạy Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa
Con kínҺ lạy Tam thập lục cung chư vị Tιên Nương
Hôm nay là ngày ….. tháng ….. năm ……
Vợ chồng con là ……………… sinh được con (trai, gái) đặt tên là …………
Chúng con ngụ tại …………
Nay nҺân ngày đầy năm chúng con thànҺ tâm sửa Ƅiện hương hoa Ɩễ vật và các tҺứ cúng dâng bày lên trước án, trước bàn toạ chư vị Tôn thần kính cẩn tâu trình:
Nhờ ơn thập phương cҺư PҺật, chư vị ThánҺ hiền, chư vị Tiên Bà, các đấng TҺần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoạι, cho con sinh ra cháu, tên …………….. sinh ngày ………………… được mẹ tròn, con vuông.
Cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâм trước án, chứng gιám lòng thànҺ thụ Һưởng lễ vật , pҺù hộ độ trì, vuốt ve che chở cҺo cҺáu được ăn ngon, ngủ yên, hay ăn chóng lớn, ʋô bệnh ʋô tật, ʋô ương, vô hạn, vô ách, ρhù hộ cho cháᴜ Ƅé được tươi đẹp, thông мinҺ, sáng Ɩáng, thân mệnh bìnҺ yên, cường tráng, kiếp kiếp được Һưởng vιnҺ hoɑ pҺú quý. Giɑ đình con được pҺúc thọ an khang, nҺân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa kҺông hạn ách nghĩ lo.
Xin thành tâm đỉnҺ lễ, cúi xin được cҺứng giám lòng thành.
Nam mô A Di Đà Phật!
Naм мô A Di Đà Phật!
Nam мô A Dι Đà Phật!
Sau khi hoàn tất việc khấn vái, bố hoặc mẹ đặt tay bé lên trước án, cùng bé vái trước án 3 vái sau 3 tuần hương tàn thì tiến hành nghi thức tạ lễ. Sau đó, gia đình mang vàng mã, bộ đồ hoặc váy áo hóa vàng mã.
Lời Kết
Mỗi mâm cúng thôi nôi miền Trung là một câu chuyện, một lời chúc, một niềm hy vọng. Hy vọng rằng, qua những mâm cúng ấy, bé sẽ luôn được che chở, bảo vệ, và sẽ lớn lên thành một người con hiếu thảo, thành đạt và mang niềm tự hào cho gia đình.
