Mỗi ngành nghề đều có những giá trị văn hóa riêng biệt, góp phần tạo nên bản sắc văn hóa Việt Nam. Và lễ giỗ tổ nghề xây dựng chính là một nét đẹp văn hóa truyền thống lâu đời của ngành xây dựng, mang đậm dấu ấn tinh thần và lòng biết ơn của những người thợ đối với vị Tổ sư – Lỗ Ban. Bài viết sau đây của Tâm Linh QH sẽ giới thiệu về cúng tổ nghề xây dựng một nét đẹp văn hóa cần được gìn giữ và phát huy.
Nguồn Gốc Của Lễ Cúng Tổ Nghề Xây Dựng
Lễ giỗ tổ ngành xây dựng, bao gồm các nghề thợ mộc, thợ xây và thợ cơ khí, là một dịp lễ quan trọng để tưởng nhớ và tri ân những bậc tiền bối đã có công lao to lớn trong việc dựng xây đất nước. Truyền thuyết ghi lại rằng, vào thời Lục quốc phân tranh trong lịch sử Trung Quốc, ở nước Lỗ có một người thợ mộc tài giỏi tên là Lỗ Ban. Ông nổi tiếng với khả năng chế tạo ra những công cụ và đồ vật gỗ vô cùng tinh xảo và sáng tạo.
Theo một số tài liệu, Lỗ Ban sinh vào khoảng thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên. Cha ông là một thợ mộc lành nghề, truyền dạy cho ông những bí kíp gia truyền về nghề mộc. Lỗ Ban sớm bộc lộ năng khiếu phi thường và nhanh chóng trở thành một thợ mộc tài ba.
Giỗ tổ thợ hồ ngày mấy? Do hoàn cảnh lịch sử và sự lan tỏa của truyền thuyết, Lỗ Ban được tôn vinh là Tổ sư nghề xây dựng, người đã đặt nền móng cho sự phát triển của ngành nghề này. Niềm tin và sự tôn kính dành cho Lỗ Ban được thể hiện qua việc tổ chức ngày giỗ của ông vào hai ngày cố định trong năm: ngày 13 tháng 6, ngày 20 tháng Chạp Âm lịch.
Từ xa xưa, các làng nghề xây dựng trên khắp Việt Nam đều có truyền thống tổ chức ngày giỗ tổ thợ hồ vào hai ngày cố định: 13 tháng 6 và 20 tháng Chạp Âm lịch. Tuy nhiên, ngày 20 tháng Chạp được xem là ngày lễ chính, thể hiện lòng thành kính và biết ơn sâu sắc đối với Tổ sư Lỗ Ban – người đã có công lao to lớn trong việc khai sáng và phát triển nghề xây dựng.
Ý Nghĩa Mâm Cúng Tổ Nghề Xây Dựng
Lễ giỗ tổ nghề xây dựng là dịp để các thợ xây dựng thể hiện tinh thần “uống nước nhớ nguồn”, “tôn sư trọng đạo”. Qua những nghi thức cúng bái, dâng hương trang trọng, các thợ xây dựng bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với Tổ sư Lỗ Ban, người đã có công lao to lớn trong việc khai sáng và phát triển nghề xây dựng. Là dịp để các thợ xây dựng từ khắp nơi tụ hội về, giao lưu, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau và cùng nhau chia sẻ những khó khăn, vướng mắc trong công việc.
Ngoài ra còn là phần giới thiệu về lĩnh vực xây dựng dành cho những thợ mới bước vào nghề. Trong số lễ vật giỗ thợ mới có con gà trống, rượu nếp trắng và hương. Đặt nó lên bàn thờ, cầu nguyện tổ tiên, sau đó cầu nguyện ba lần và lạy ba lần. Người chủ lễ chấp nhận lời đề nghị và đưa cho thợ mới một ly rượu trắng. Sau đó, thợ mới lịch sự nâng ly rượu và mời người thợ đáng kính làm thầy chỉ dạy.
Mâm Cỗ Và Đồ Lễ Cúng Tổ Nghề Xây Dựng
-
- Bộ Tam Sên – 1 Bộ.
- Ly Sứ Hồng Cánh Sen – 6 ly.
- Chén, Đũa, Muỗng – 6 Bộ.
- Bình Hoa – 1 Cái.
- Lư Nhang – 1 cái.
- Trái Cây – 1 Phần.
- Hoa Cúc Kim Cương – 1 Bó.
- Nhang Rồng Phụng – 1 hộp.
- Đèn Cầy – 2 Ly.
- Gạo – 1 Gói.
- Muối – 1 Gói.
- Trà – 1 – Gói.
- Rượu nếp mới – 1 Chai.
- Nước Chai 330ml – 1 Chai.
- Giấy Giỗ Tổ Nghành – 1 Bộ.
- Bánh Kẹo – 1 Phần.
- Trầu Cau – 1 Phần.
- Chè – 6 Chén.
- Xôi gấc đậu xanh – 6 Hộp.
- Cháo Trắng – 6 Chén.
- Gà Luộc – 1 Con.
Bài Văn Khấn Cúng Tổ Nghề Xây Dựng
Nɑm mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà PҺật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương trời, mười ρhương Chư PҺật, CҺư Phật mười pҺương.
Kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông Tɾù Tư mệnh Táo pҺủ tҺần quân.
Con kính lạy các ngài Thần ƖinҺ, Thổ địɑ cɑi quan trong xứ này.
Tín chủ con là ……………………………………………………….
Ngụ tại………………………………………………………………………………………………….
Hôm nay là ngày……………. tháng…………….năm……………. .
Tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương hoa tɾà quả, đốt nén tâm hương dâng lên trước án, thành tâм kính мời: Đức Hoàng Thιên Hậu Thổ Chư vị Tôn Thần, ngàι Bản cảnh ThànҺ Hoàng, ngài Bản xứ Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng Chư vị Tôn tҺần.
Con kínҺ mời ngài TҺánh sư ngҺề……………………
Cúi xin Chư vị Tôn tҺần Thánh sư nghề…………………… . thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng Ɩễ vật, ρhù Trì tín chủ cҺúng con toàn gιa ɑn lạc, công việc hanh tҺông. Người vượng, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xιn được ρhù hộ độ trì.
Naм mô A Di Đà Phật!
Naм mô A Di Đà PҺật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Lời Kết
Mỗi năm, vào hai ngày cố định trong năm, các thợ xây dựng lại tụ hội về để tưởng nhớ Tổ sư, dâng hương cúng bái và cầu mong cho nghề nghiệp ngày càng phát triển. Lễ giỗ tổ nghề xây dựng không chỉ là một nghi lễ tâm linh mà còn là dịp để các thợ xây dựng học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, chia sẻ khó khăn và cùng nhau xây dựng đất nước.
