Bước vào gian nhà thờ trang nghiêm, thanh tịnh của người Việt Nam, ta không khỏi ấn tượng bởi kiến trúc độc đáo mang tên “cửa võng”. Nổi bật với hình dạng chữ “M” uốn lượn mềm mại, cửa võng như một cánh cổng dẫn lối tâm hồn con người đến với thế giới tâm linh huyền bí, nơi trú ngụ của tổ tiên và các vị thần linh. Ở bài viết dưới đây Tâm Linh QH sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về cửa võng là gì? điểm nhấn cho không gian thờ cúng.
Cửa Võng Là Gì?
Cửa võng, hay còn được gọi là y môn, là một kiến trúc độc đáo và mang đậm dấu ấn văn hóa trong các không gian thờ cúng của người Việt Nam. Nó không chỉ đóng vai trò về mặt thẩm mỹ mà còn ẩn chứa những ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện sự tôn kính đối với tổ tiên và cầu mong những điều tốt đẹp cho gia chủ.
Về mặt cấu trúc, cửa võng thường được thiết kế dạng chữ “M”, tượng trưng cho sự may mắn, thịnh vượng và vững bền. Chất liệu phổ biến làm cửa võng là gỗ tự nhiên quý hiếm như gỗ mít, gỗ hương, gỗ lim… bởi những loại gỗ này sở hữu độ bền cao cộng thêm vân gỗ đẹp và mang ý nghĩa tâm linh tốt.
Nói một cách đơn giản, cửa võng là vật trang trí được sử dụng trong nhà thờ gia đình, nhà thờ cổ, đền, miếu, không chỉ để tăng thêm vẻ đẹp cho nơi thờ cúng mà còn phân cách khu vực thờ với không bên ngoài. Cửa võng là một phần kiến trúc thờ cúng của các gia đình, các thế hệ, được chạm khắc tinh xảo với những đường nét nổi bật thu hút người nhìn.
Ngày nay, cửa võng được làm bằng hai chất liệu chính là đồng và gỗ. Chúng có hình dạng hoàn toàn giống nhau, chỉ khác nhau ở họa tiết hoa văn. Nhưng những mẫu cửa võng đồng luôn là sự lựa chọn hàng đầu của các gia đình, bởi sản phẩm có vẻ đẹp sang trọng và tuổi thọ cao mà không lo mối mọt, nứt vỡ hay biến dạng.
Ý Nghĩa Cửa Võng Trong Văn Hóa Thờ Cúng
Việc thờ cúng linh thiêng ở các đình, chùa, miếu, đền, nhà thờ không thể thiếu bộ cửa võng đẹp. Thiết kế không chỉ giúp “chốn đi về” của tổ tiên, thần linh được vững chắc, sạch sẽ mà còn có tác dụng như vật chắn ngăn cách bên ngoài và nơi an nghỉ của của bề trên.
Người Việt tin rằng sau khi chết ở thế giới bên kia, con người cũng cần có một nơi ở lý tưởng, tươm tất. Bộ cửa võng trong không gian thờ cúng Việt Nam không chỉ mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc mà còn đóng vai trò như bức tường bao quanh ngôi nhà, củng cố ranh giới giữa các gia đình. Trang trí bộ cửa võng bàn thờ cúng là cách để con cháu tỏ lòng thành kính với người đã khuất và dạy dỗ con cháu mai sau sống hướng đến cội nguồn.
Cách Lắp Đặt Cửa Võng Chuẩn Nhất
Cần có phòng thờ có diện tích rộng để lắp đặt cửa độc lập. Không gian thích hợp nhất để lắp cửa võng là phía trước bàn thờ và ở chính giữa phía trên giữa 2 cây cột hoặc 2 bức tường. Đồng thời, cửa võng phải được lắp đặt đủ cao để người bình thường không thể với tới nhưng không quá cao.
Tuy nhiên, gia chủ có thể hoàn toàn yên tâm về điều này, bởi cửa võng bằng đồng được thiết kế phù hợp với lối vào nhà thờ, hội trường, chùa… Cửa võng thường được treo cách trần nhà khoảng 50cm – 70cm, tùy theo kích thước. Phía trên cửa võng treo một bức tranh lớn dài bằng cửa võng, một số bức lớn có thể treo ở hai bên cột nhà, khớp với cột nhà và cao gần bằng cột nhà.
Bên trong cửa võng có bàn thờ tổ tiên với các đồ thờ cúng và lễ vật. Ngoài ra, gia chủ có thể treo thêm một bộ hoàn phi hay cuốn thư câu đối để phòng thờ được hoàn thiện và trang nghiêm. Mỗi gia đình phải có ý thức giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp này để các thế hệ mai sau noi gương và tự hào về nền văn hóa truyền thống mà cha ông để lại.
Lời Kết
Cửa võng phòng thờ là một điểm nhấn quan trọng trong không gian thờ cúng, góp phần tạo nên sự trang nghiêm, thanh tịnh và linh thiêng cho nơi thờ cúng. Việc lắp đặt cửa võng cần được thực hiện một cách cẩn thận và tỉ mỉ để đảm bảo sự hài hòa với tổng thể kiến trúc và mang lại giá trị tâm linh tốt đẹp cho gia đình.
