Lễ cúng giỗ tổ thợ may là một nét đẹp văn hóa truyền thống lâu đời, thể hiện lòng hiếu thảo, biết ơn của thế hệ sau đối với những bậc tiền bối đã có công lao to lớn trong việc sáng lập và phát triển nghề may. Đây cũng là dịp để các thợ may gặp gỡ, giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm và gắn kết tình đoàn kết, đồng lòng trong cộng đồng. Tâm Linh QH sẽ giới thiệu đến bạn lễ cũng giỗ tổ thợ may trong bài viết sau đây.
Nguồn Gốc Của Giỗ Tổ Nghề May
Nghề may, một ngành nghề thủ công truyền thống gắn liền với lịch sử phát triển của dân tộc Việt Nam, ẩn chứa nhiều câu chuyện về nguồn gốc và vị Tổ nghề đầy kính trọng. Riêng tại Hội An, theo lời truyền tụng từ các bậc cao niên, vị Tổ nghề được tôn vinh chính là Bà Nguyễn Thị Sen.
Từ mảnh đất Trạch Xá, xã Hòa Lâm, huyện Ứng Hòa, trấn Sơn Tây vang danh một người phụ nữ xinh đẹp, nết na, đảm đang: Bà Nguyễn Thị Sen. Theo thần tích, nơi đây chính là quê hương của Bà, được Quý Minh Đại Vương, vị thần tướng dưới thời Hùng Vương, lập lên.
Dưới ngòi bút của Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, ghi chép về 5 vị hoàng hậu của Vua Đinh Tiên Hoàng, trong đó nổi bật là tứ phi Hoàng Hậu Cồ Quốc – vị tổ nghề may được người đời tôn kính: Bà Nguyễn Thị Sen.
Nhân dịp Vua Đinh Tiên Hoàng về trấn Sơn Tây kén chọn hiền tài giúp nước, đến làng Trạch Vào một dịp Vua Đinh Tiên Hoàng về trấn Sơn Tây để tuyển chọn hiền tài, Người đã đến làng Trạch Xá thuộc Tổng Hòa Lâm, Huyện Ứng Hòa. Tại đây, Vua đã gặp gỡ và đem lòng say đắm với người con gái xinh đẹp, nết na và tài năng là Bà Nguyễn Thị Sen. Sau cuộc gặp gỡ định mệnh ấy, Bà Nguyễn Thị Sen theo Vua về kinh đô Hoa Lư và được phong làm Tứ Phi Hoàng Hậu.
Bà Nguyễn Thị Sen không chỉ truyền dạy cho các cung nữ những đường kim, mũi chỉ tỉ mỉ mà còn đào tạo họ trở thành những người thợ may lành nghề, góp phần phát triển nghề may trong cung vua, một lĩnh vực vốn chưa từng được quan tâm trước đây.
Năm Kỷ Mão (979), bi kịch ập đến khi Vua Đinh Tiên Hoàng bị gian thần sát hại. Nỗi đau mất mát bao trùm triều đình, cũng như lòng bà Nguyễn Thị Sen – tứ phi Hoàng Hậu. Chán cảnh binh đao tranh quyền đoạt vị, bà cùng các con rời khỏi Hoàng cung, trở về quê hương Trạch Xá thanh bình. Bà viên mãn vào ngày 12 tháng Chạp, để lại cho đời hình ảnh một người phụ nữ tài sắc vẹn toàn, một vị tổ nghề may được muôn đời kính ngưỡng.
Hàng năm, vào ngày 12 tháng Chạp âm lịch, lễ hội giỗ tổ nghề may được tổ chức long trọng tại đền thờ. Đây là dịp để con cháu muôn đời tưởng nhớ công đức của Bà, đồng thời là cầu nối cho thế hệ thợ may hôm nay tiếp nối truyền thống tốt đẹp, gìn giữ và phát triển nghề may.
Lễ Cúng Giỗ Tổ Thợ May
Lễ vật cúng tổ nghề may có thể thay đổi tùy theo khu vực, vùng miền và công ty/xưởng may. Tuy nhiên, một số lễ vật cơ bản thường bao gồm: Hoa tươi, con gà, đĩa trầu cau, ly rượu, chén nước lọc.
Ngoài những lễ vật cơ bản như mâm ngũ quả, hoa tươi, nhang rồng phụng, đồ cúng mặn… một số nơi còn cúng thêm đầu heo, heo quay nguyên con… tùy theo từng ước nguyện. Việc lựa chọn lễ vật thể hiện mong muốn và lòng thành kính của con cháu đối với tổ nghề.
Đặc biệt, trong ngày lễ hội, các thợ may khắp nơi lại có dịp hội tụ về làng Trạch Xá để trao đổi kinh nghiệm nghề nghiệp, học hỏi những kỹ thuật may vá mới và cùng nhau gìn giữ, phát huy truyền thống tốt đẹp của nghề may.
Văn Khấn Để Sử Dụng Cho Lễ Cúng Giỗ Tổ Thợ May
Sau khi bày biện lễ vật và thắp hương, các nghệ nhân cao tuổi, được tín nhiệm bởi đức độ và kinh nghiệm trong nghề, đã dâng lời khấn vái tri ân Tổ nghề may và những bậc tiền nhân đã có công lao to lớn trong việc sáng lập, phát triển nghề may, góp phần mang lại cuộc sống sung túc, công việc thuận lợi cho người làm nghề.
Lễ vật sẵn sàng, hương khói nghi ngút, các nghệ nhân cao tuổi, trang phục chỉnh tề, dâng lời tri ân Tổ nghề và bậc tiền hiền. Lễ cúng kết thúc, họ cùng trò chuyện, chia sẻ kinh nghiệm, cầu mong nghề may phát đạt.
Bài Văn Cúng Giổ Tổ Ngành May Như Sau:
Naм мô A Di Đà Phật!
Nɑм mô A Di Đà Phật!
Nɑm mô A Di Đà Phật!
Con Ɩạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư PҺật mười ρhương.
Kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kínҺ lạy ngài Đông Tɾù Tư мệnh Táo phủ thần quân.
Con kính Ɩạy các ngài Thần linҺ, TҺổ địa cai quan trong xứ này.
Tín chủ con là ……………
Cư ngụ tại………
Hôm nay là ngày 12 tháng cҺạp năm …………
Tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương hoɑ tɾà quả, đốt nén nhang hương dâng lên trước án, thành tâm kính mời: Đức Hoàng Thiên Hậu Thổ Chư vị Tôn Thần, ngài Bản cảnh TҺànҺ Hoàng, ngài Bản xứ Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Qᴜân cùng Chư vị Tôn thần.
Con кính mời ngài Thánh sư nghề MAY.
Con cúι xin Chư vị Tôn thần Thánh sư nghề MAY thương xót cҺo tín cҺủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, ρhù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc, công việc Һanh thông. Người vượng, tâm đạo мở mang, lộc tài tăng tiến, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con Ɩễ Ƅạc tâm thành, tɾước án кính lễ, cúi xin được pҺù Һộ độ trì.
Nam mô A Di Đà PҺật!
Nam mô A Dι Đà Phật!
Naм mô A Dι Đà Phật!
Lời Kết
Lễ cúng giỗ tổ thợ may không chỉ là dịp để tưởng nhớ công ơn của Tổ nghề và các bậc tiền nhân, mà còn là dịp để những người thợ may đoàn kết, chia sẻ kinh nghiệm và cầu mong cho nghề nghiệp ngày càng phát triển. Đây là một truyền thống tốt đẹp cần được gìn giữ và phát huy để thế hệ sau luôn ghi nhớ và trân trọng những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
